Αιτήσεις συμμετοχής για οργανώσεις, συλλογικότητες, εκθέτες και εθελοντές θα βρείτε στις σχετικές σελίδες αυτού του ιστοτόπου

———————————————————————————————
ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ;

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΚΑΙ Η ΥΠΕΡΘΕΡΜΑΝΣΗ

Αν η Γη δεν είχε κάποια αέρια στην ατμόσφαιρά της  -το πιο γνωστό από αυτά είναι το διοξείδιο του άνθρακα CO₂– θα ήταν πολύ ψυχρότερη, αφού δεν θα μπορούσε να παγιδεύσει τη θερμότητα του ήλιου και δεν θα μπορούσε να υποστηρίξει τις μορφές ζωής που υπάρχουν σήμερα. Η κατάσταση δεν θα ήταν βιώσιμη.

Όταν τα αέρια αυτά αρχίζουν και αυξάνονται με όλο και μεγαλύτερη ταχύτητα λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, η θερμότητα που παγιδεύεται είναι πολύ μεγαλύτερη, με αποτέλεσμα να πυροδοτείται μια διαδικασία αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη και κατά συνέπεια ξεκινά μια αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος.

Οι αιτίες και οι επιπτώσεις είναι παγκόσμιες και ιδιαίτερα ανησυχητικές, επηρεάζοντας το σύνολο της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.

Η καύση ορυκτών καυσίμων, όπως είναι ο άνθρακας και ο λιγνίτης, το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο κ.ά. για τη λειτουργία των βιομηχανιών, για τα οχήματα, τα αεροπλάνα, τη θέρμανση, παράγει όλο και περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα.

Επιπρόσθετα οι κτηνοτροφικές δραστηριότητες που συμβάλουν στην εκπομπή μεθανίου, σε συνδυασμό με την αποψίλωση των δασών τα οποία απορροφούν τα αέρια του θερμοκηπίου, έχουν διαταράξει ανεπανόρθωτα τις ισορροπίες στον κύκλο του CO₂.

Η μεγάλη ποσότητα CO₂ που πλέον συγκεντρώνεται στην ατμόσφαιρα, συμβάλει στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, μεταβάλει το κλιματικό σύστημα, συμβάλλοντας στην αύξηση εμφάνισης ακραίων και απρόβλεπτων καιρικών φαινομένων. Η πορεία αυτή έχει ανατροπές διαφόρων ειδών, με σταθερή όμως πορεία προς την υπερθέρμανση.

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ;

Η κλιματική κρίση θα ενισχύσει τους υπάρχοντες κινδύνους και θα δημιουργήσει νέους, αυξάνοντας την πιθανότητα σοβαρών και μη αναστρέψιμων επιπτώσεων για ανθρώπους, είδη και οικοσυστήματα. Οι κίνδυνοι δεν πρόκειται να είναι ίδιοι σε όλες τις περιοχές και γενικά θα είναι μεγαλύτεροι για μειονεκτούντα άτομα και κοινότητες σε χώρες με χαμηλά επίπεδα ανάπτυξης. Καθώς θα αυξάνονται οι συνέπειες, παράλληλα θα αυξάνεται και το κόστος για τα μέσα διαβίωσης και την ασφάλεια των τροφίμων και των ανθρώπων.

Κάποιες όψεις του φαινομένου ΕΧΟΥΝ ΗΔΗ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ, με τεράστιες επιπτώσεις στο περιβάλλον, τη ζωή και την οικονομία. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που ήδη ζούμε, θα αυξηθούν, όπως καύσωνες, τροπικοί κυκλώνες, πλημμύρες και μεγάλες καταιγίδες. Η αυξημένη ξηρασία θα κάνει τα δάση όλο και πιο ευάλωτα σε όλο και περισσότερες αλλά και μεγαλύτερες πυρκαγιές, ευνοώντας τη δράση παρασιτικών εντόμων και εμποδίζοντας την αναγέννησή τους. Η τήξη των πάγων στους πόλους και στις περιοχές γύρω από αυτούς θα προκαλέσει άνοδο της στάθμης των θαλασσών που θα απειλήσει σχεδόν τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό. Αγροτικές και αστικές περιοχές, από τη Φλόριντα μέχρι το Λονδίνο, από την Ολλανδία μέχρι τη Μεσόγειο, από τη Σαγκάη μέχρι τις νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού, θα κατακλυστούν από τη θάλασσα. Αυξανόμενη οξύτητα των ωκεανών που προκαλεί αποχρωματισμό των κοραλλιών και επηρεάζει αρνητικά την ωκεάνεια άγρια ζωή. Η αλλαγή του μοντέλου των βροχοπτώσεων θα έχει ως αποτέλεσμα εξαιρετικά αρνητικές προοπτικές για την αγροτική παραγωγή του πλανήτη. Αλλαγές στα ωκεάνεια ρεύματα θα επιφέρουν δραματική μείωση των παγκόσμιων αλιευμάτων. Η θνησιμότητα από αναπνευστικά και καρδιαγγειακά νοσήματα θα αυξηθεί κατακόρυφα κατά τη διάρκεια κυμάτων καύσωνα.

Ήδη υπάρχουν περιβαλλοντικοί πρόσφυγες και αυξάνονται. Εκατοντάδες χιλιάδες θα χάσουν σπίτια, χωράφια και τις υλικές συνθήκες ζωής τους και θα ξεριζωθούν. Ήδη φαίνεται ότι ο πόλεμος στη Συρία είχε και περιβαλλοντικά αίτια. Σαν από τεράστια ειρωνεία, η κλιματική κρίση θα επηρεάσει πολύ περισσότερο εκείνες τις χώρες που ευθύνονται λιγότερο για την πρόκληση του προβλήματος.

Η ΤΗΞΗ ΤΩΝ ΠΑΓΩΝ ΜΑΣ ΑΦΟΡΑ!

Η τήξη των πολικών πάγων είναι μια από τις πιο σημαντικές επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής. Η περιοχή της θάλασσας που καλύπτεται από τον πάγο της Αρκτικής στο Βόρειο Πόλο τις τελευταίες δεκαετίες έχει συρρικνωθεί κατά 10% και το πάχος του πάγου πάνω από το νερό έχει μειωθεί κατά περίπου 40%. Επιπλέον, στην άλλη πλευρά του πλανήτη, το στρώμα πάγου πάνω από την ηπειρωτική Ανταρκτική έχει γίνει ασταθές.

Οι παγετώνες υποχωρούν σε όλο τον κόσμο. Από το 1850, οι παγετώνες στις Ευρωπαϊκές Άλπεις έχουν χάσει περίπου τα δύο τρίτα του όγκου τους και ο ρυθμός απώλειας έχει σαφώς επιταχυνθεί από τη δεκαετία του ’80. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε ορισμένα χιονοδρομικά κέντρα στην Ελβετία έχουν καλύψει τον παγετώνα με τεράστια μονωτικά πλαστικά φύλλα για να σταματήσουν την τήξη του πάγου και την ολίσθηση κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Καθώς οι πάγοι λιώνουν, τα επίπεδα της θάλασσας αυξάνονται δύο φορές πιο γρήγορα σε σύγκριση με 50 χρόνια πριν. Μέχρι το 2003, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι η στάθμη αυξήθηκε κατά 31 εκατοστά ανά αιώνα. Προέβλεψαν ότι τα  επόμενα 100 χρόνια ο ρυθμός αύξησης σε σύγκριση με το 2003 μπορεί να υπερδιπλασιαστεί, με αποτέλεσμα έως το 2100 να έχουμε αύξηση της στάθμης κατά 88 εκατοστά. Η αύξηση της στάθμης της θάλασσας θα έχει ως αποτέλεσμα αρχικά να πλημμυρίσουν τα νησιά χαμηλού υψομέτρου και οι παράκτιες περιοχές, όπως οι Μαλδίβες, το Δέλτα του Νείλου στην Αίγυπτο και το Μπανγκλαντές. Στην Ευρώπη, υπολογίζεται ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας έως το 2080 θα μπορούσε να είναι κατά 50% υψηλότερη θέτοντας 1,6 εκατομμύρια περισσότερους παραθαλάσσιους κατοίκους σε κίνδυνο πλημμύρας.

Ταυτόχρονα περίπου 20% των παράκτιων υγρότοπων θα μπορούσαν να εξαφανιστούν και η υποχώρηση της ατλαντικής ακτογραμμής, η οποία επί του παρόντος σημειώνεται έως 1 μέτρο ετησίως, θα αυξηθεί. Στη συνέχεια, λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, πιο μακριά από την ακτή, τα θαλάσσια ύδατα θα διεισδύσουν και θα μολύνουν το αγροτικό έδαφος και τα αποθέματα γλυκού νερού.

Ο τεράστιος πάγος της Γροιλανδίας άρχισε να λιώνει και χάνει τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια τόνους πάγου ετησίως και αυτό πιέζει τα θαλάσσια επίπεδα. Εάν το φύλλο πάγου λιώσει τελείως, το οποίο πιθανόν να χρειαστεί πολλές εκατοντάδες χρόνια, τα επίπεδα της θάλασσας θα μπορούσαν να αυξηθούν έως και 7 μέτρα.

ΚΑΤΑΙΓΙΔΕΣ, ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ, ΞΗΡΑΣΙΕΣ, ΚΑΥΣΩΝΕΣ, ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ, ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΕΙΔΩΝ

Η κλιματική κρίση αναμένεται να αυξήσει την ένταση ή και τη συχνότητα ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι καταιγίδες, οι πλημμύρες, οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα. Περίπου το 90% όλων των φυσικών καταστροφών στην Ευρώπη από το 1980 συνδέονταν άμεσα ή έμμεσα, με το κλίμα. Ο μέσος όρος καιρικών συνθηκών και οι καταστροφές που συνδέονται με αυτές στην Ευρώπη μεταξύ του 1998 και του 2007 αυξήθηκαν κατά περίπου 65%  σε σύγκριση με το μέσο όρο της δεκαετίας του 1980. Αυτές οι καταστροφές όχι μόνο δημιουργούν πολλές ζημιές, αλλά και αυξάνουν το κόστος ασφάλισης των κατοικιών και άλλων περιουσιακών στοιχείων.

Από το 1990, έχει πληγεί από σχεδόν 260 μεγάλες πλημμύρες ποταμών, συμπεριλαμβανομένων των καταστροφικών καλοκαιρινών πλημμυρών του ποταμού Δούναβη και του Έλβα το 2002. Από το 1998, οι πλημμύρες σκότωσαν περισσότερους από 700 ανθρώπους στην Ευρώπη, εκτόπισαν μισό εκατομμύριο άλλους και κόστισαν τουλάχιστον 25 δισ. ευρώ. Αν και δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι οι πλημμύρες αυτές προκλήθηκαν άμεσα από την αλλαγή του κλίματος, ωστόσο η υπερθέρμανση του πλανήτη αναμένεται να αυξήσει τη συχνότητα και την ένταση των πλημμυρών σε μεγάλα τμήματα της.

Μία σοβαρή μελλοντική επίπτωση της κλιματικής κρίσης είναι η σημαντική λειψυδρία που αναμένεται να προκληθεί. Το νερό είναι ήδη σπάνιο σε πολλές περιοχές του κόσμου. Σχεδόν το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού, 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό. Εάν οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξηθούν κατά 2,5 °C πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα (δηλαδή περίπου 1,7 °C πάνω από τα σημερινά επίπεδα), επιπλέον 2,4 έως 3,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είναι πιθανό να υποφέρουν από τη λειψυδρία.

Ακόμα η υπερθέρμανση του πλανήτη προβλέπεται να αυξήσει την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων για όσο διάστημα η θερμοκρασία παραμένει εντός της κλίμακας 1,5 -3,5 °C πάνω από την προ-βιομηχανική θερμοκρασία (0,7°-2,7 °C πάνω από τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία σήμερα). Σε περίπτωση όμως που η θερμοκρασία υπερβεί το επιτρεπόμενο όριο η παραγωγή τροφίμων θα μειωθεί καθώς θα υπάρξει έντονη ξηρασία. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ορισμένες περιοχές στη Βόρεια Ευρώπη η καλλιεργητική περίοδος έχει επιμηκυνθεί, αλλά η προγενέστερη ωρίμανση ορισμένων καλλιεργειών και φυτών αυξάνει τον κίνδυνο ζημιών από τους χρονικά ‘καθυστερημένους’ παγετούς της άνοιξης. Ωστόσο σε μερικά μέρη στη Νότια Ευρώπη η καλλιεργητική περίοδος γίνεται όλο και μικρότερη.

Είναι σχεδόν σίγουρο ότι η αύξηση της θερμοκρασίας σε τιμές πάνω από τα επιθυμητά επίπεδα προβλέπεται να προκαλέσει την εξάπλωση των τροπικών ασθενειών, όπως η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός. Αυτές πρόκειται να εξαπλωθούν κυρίως στις περιοχές όπου οι κλιματολογικές συνθήκες είναι κατάλληλες για τα κουνούπια. Για παράδειγμα, το κουνούπι τίγρης, το οποίο μπορεί να μεταδώσει μια ποικιλία ασθενειών, έχει επεκταθεί σημαντικά στην περιοχή της Ευρώπης κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 χρόνων και είναι πλέον παρόν σε 12 χώρες. Σύμφωνα με την εκτίμηση μιας μελέτης, 5-6 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα κινδυνεύουν από το δάγκειο ιό έως το 2080 λόγω της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης του πληθυσμού.

Ήδη τα καλοκαίρια στη Νότια Ευρώπη σημαντικά κύματα καύσωνα σε πολλές περιοχές της γίνονται η αιτία για τον πρόωρο θάνατο δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, ύστερα από την εκκίνηση δασικών πυρκαγιών μεγάλης κλίμακας. Από το 2070 και μετά, προβλέπεται ότι η Ευρώπη μπορεί να βιώνει τέτοιου είδους καύσωνα κάθε δυο χρόνια.

Αναμένεται η αλλαγή του κλίματος να μειώνει την ελκυστικότητα πολλών μεγάλων τουριστικών θέρετρων της Μεσογείου, ενώ ταυτόχρονα να την αυξάνει σε άλλες περιοχές. Οι μελλοντικές προβλέψεις της κλιματικής αλλαγής υποδηλώνουν ότι η Μεσόγειος θα καθίσταται λιγότερο κατάλληλη για τον τουρισμό το καλοκαίρι, οδηγώντας τον καλοκαιρινό τουρισμό σε άλλα μέρη της Ευρώπης.

Καθώς η Ευρώπη και όλος ο πλανήτης θερμαίνονται, τα πτηνά, τα έντομα, τα ζώα και τα φυτά θα κινηθούν προς τα βόρεια και προς υψηλότερο έδαφος. Ωστόσο υπάρχει ένας σημαντικός κίνδυνος για πολλά είδη από το οικοσύστημα, τα οποία  δεν θα είναι σε θέση να συμβαδίσουν με την ταχύτητα της αλλαγής του κλίματος. Η κλιματική κρίση θα μπορούσε να οδηγήσει στην εξαφάνιση πολλών ειδών της Γης έως το 2050. Πολικά θηλαστικά και πουλιά, οι πολικές αρκούδες και οι πιγκουίνοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτα.

ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ;

Σύμφωνα με την τελευταία δραματική έκκληση των επιστημόνων, όπως αυτή ανακοινώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο από τον ΟΗΕ (έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC)), έχουμε μόλις 11 χρόνια προκειμένου να μειώσουμε τις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στο μισό και περίπου 25 χρόνια για τον εκμηδενισμό τους. Διαφορετικά, χάνεται ο στόχος συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα με δραματικές, μη-αναστρέψιμες συνέπειες για όλους.

Για την αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής υποτίθεται ότι λαμβάνονται παγκόσμιες πρωτοβουλίες και αναπτύσσεται διεθνής συνεργασία ήδη από το 1988. Στην ουσία, όμως, αναπαράγεται συνεχώς ένα απαράδεκτο μοντέλο ανάπτυξης, που στηρίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπων και φύσης.

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

H ελληνική κλιματική πολιτική μέχρι σήμερα, όπως αυτή έχει εκφραστεί από όλες ανεξαιρέτως τις ελληνικές κυβερνήσεις, αποτυγχάνει να ευθυγραμμιστεί με τις επιστημονικές υποδείξεις, με αποτέλεσμα να συνάδει με σενάρια υπερθέρμανσης του πλανήτη άνω των +3,5°C. Άνοδος της θερμοκρασίας σε αυτό το επίπεδο μεταφράζεται σε μη-αναστρέψιμες κοινωνικές, ανθρωπιστικές, οικονομικές και οικολογικές επιπτώσεις, ενδεχομένως και σε ερημοποίηση σημαντικών τμημάτων της ελληνικής επικράτειας. Παρ’ όλα αυτά, και σε αντίθεση με τον διεθνή πολιτικό διάλογο, και οι ρηξικέλευθες λύσεις για την κλιματική κρίση απουσιάζουν από τη δημόσια συζήτηση, ακόμα κι αν φραστικά οι πολιτικοί έχουν αρχίσει να αναφέρονται σε αυτήν.

Μια σειρά από περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητήσαμε προεκλογικά ώστε η πρώτη – συμβολική, αλλά και ουσιαστική- πράξη του νέου κοινοβουλίου να είναι η άμεση κήρυξη της χώρας σε κατάσταση «κλιματικής έκτακτης ανάγκης», ακολουθώντας το παράδειγμα των Κοινοβουλίων της Βρετανίας, της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Ιρλανδίας, τα οποία υιοθέτησαν αντίστοιχα ψηφίσματα ως βήμα για τη διαχείριση της κλιματικής κρίσης.

Ζητήσαμε να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στη χώρα μας κατά το ήμισυ ως το 2030, σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού.

Ζητήσαμε να οδηγηθεί η ελληνική οικονομία σε οριστική απεξάρτηση από τον λιγνίτη το αργότερο ως το 2030 και από τα υπόλοιπα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) το αργότερο ως το 2040, με τρόπο κοινωνικά δίκαιο και με σεβασμό στα τοπικά οικοσυστήματα.

Ζητήσαμε να μπει τέλος στα σχέδια για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων στο 1/3 της χώρας.

Ζητήσαμε μέτρα και πολιτικές για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Τονίσαμε ότι το 2016, το 30% των ελληνικών νοικοκυριών δυσκολευόταν να θερμάνει ικανοποιητικά την κατοικία του, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα οικονομικά ευάλωτα νοικοκυριά ανέρχεται σε 50%. Παρόμοιες δυσχέρειες αντιμετωπίζουν νοικοκυριά κατά τους θερινούς μήνες, με τον δροσισμό και την ψύξη. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) έχει θέσει ως στόχο τη μείωση κατά τουλάχιστον 50% των σχετικών δεικτών αποτύπωσης της ενεργειακής φτώχειας μέχρι το έτος 2025 και μέχρι το έτος 2030 αυτό το ποσοστό να έχει μειωθεί κατά 75% σε σχέση με το έτος 2016.

Ζητήσαμε μέτρα για τη διατήρηση και ενίσχυση των Ενεργειακών Κοινοτήτων.

TI ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;

Η ανάγκη να μεταφέρουμε το μήνυμα για αποτροπή της κλιματικής κρίσης είναι επιτακτική.

Βρισκόμαστε στο χείλος του γκρεμού.

Χρειάζεται να αλλάξει ριζικά το μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης ώστε να προκύψει η ριζική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και των άλλων αερίων, για να ακυρωθεί η κλιματική αλλαγή.

Σε μία κρίσιμη περίοδο για τον πλανήτη μας, πολίτες και συλλογικότητες ενώνουμε τις φωνές μας και τους αγώνες μας σε ένα κοινό όραμα που στόχο έχει ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ και να σώσουμε το μέλλον μας ΠΡΙΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ.